Εκκλησία και Έθνος

Μέρες που είναι, σκεφτόμουνα κάτι επίκαιρο.

Ένα από τα θέματα, που με κάνουν να εκνευρίζομαι συγχρόνως το ίδιο, και οι ‘’αριστεροί’’ και οι ‘’δεξιοί’’, είναι η στάση τους απέναντι στην Εκκλησία.

Οι μεν ‘’δεξιοί’’ τάσσονται αυτοβούλως και ακρίτως υπέρ της Εκκλησίας, οι δε ‘’αριστεροί’’, τάσσονται κατά αυτής. Αυτές τις τάσεις, μπορείς να τις δεις σε κάθε μορφή αντιπαράθεσης ενός ‘’δεξιούς’’ και ενός ‘’αριστερού’’ πάνω στο θέμα της Εκκλησίας, από τη πιο γελοία ως προς τη πιο σοβαρή, και από τη πιο φιλοσοφική ως τη πιο απλοϊκή.

Ο μεν αριστερός συνεχώς βάλει ενάντια στην Εκκλησία, ο δε ‘’δεξιός’’ συνεχώς σπεύδει να την υποστηρίζει.

Ο λόγος που με εκνευρίζουν οι στάσεις των μεν και των δε, είναι πως, όπως αντιλαμβάνομαι εγώ την Εκκλησία, με την σημερινή της δηλαδή μορφή, μάλλον θα έπρεπε οι μεν ‘’δεξιοί’’ να τάσσονται κατά της Εκκλησίας, ενώ οι δε ‘’αριστεροί’’ να την υπερασπίζονται.

Και γιατί το λέω αυτό…

Η Εκκλησία ως φορέας, δεν έχει πατρίδα, ούτε Έθνος. Είναι μια μορφή ‘’παγκοσμιοποιημένου’’ θεσμού, που μπορεί και επιτρέπει να ασπαστεί ως μια μορφή ‘’παράδοσης’’, σε όλα τα κράτη, σε όλα τα έθνη ανεξαρτήτως, αφού όπως την αντιλαμβανόμαστε σήμερα, είναι ανοιχτή σε όλους ανεξαιρέτως, χωρίς διακρίσεις και ανάγκη πιστοποιητικών.

Όποιος θέλει να ασπαστεί μια θρησκεία, όποια και να είναι αυτή, από την πιο ‘’ανοιχτόμυαλη’’, ως την πιο ‘’φανατισμένη’’, όλες μα όλες οι εκκλησίες (ως αρχή), καλοδέχονται και μάλιστα προσδοκούν κάθε νέα ‘’είσοδο’’ στους κόλπους της.

Ας φέρουμε ένα απλό παράδειγμα.

Ο Πατριάρχης της Ορθόδοξης πίστης, μιας θρησκείας και μιας εκκλησίας που εδρεύει και κυρίως ‘’έχει ισχυρή παρουσία’’ (αυτοβούλως ή ακόμη και συνειδητά) σε συγκεκριμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Ρωσίας, θα ευελπιστούσε, θα προσδοκούσε και θα αγωνίζονταν να καταφέρει να πείσει, 2δις. Κινέζους, να ασπαστούν τις αρχές της πίστης αυτής.

Από όλες τις πλευρές.

Σαν νεοεισελθόν κοινό, θες;

Σαν δύναμη της πίστης αυτής, έναντι της πίστης που έχουν σήμερα, θες;

Σαν κατόρθωμα του ιδίου, αν θέλεις να το δείς;

Από κάθε πλευρά, η εισχώρηση νέων μελών πιστών σε κάθε εκκλησία, είναι κάτι το προσδόκιμο και το ‘’κερδοφόρο’’ για την ίδια.

Αυτή δεν η σκοπιμότητα, δηλώνει και το πόσο περιοριστικά φαντάζει η ‘’εθνικοποίηση’’ μιας εκκλησίας, πόσο εγκλωβισμένη φαντάζει μια εκκλησία, μέσα στα στενά όρια ενός κράτους ή ενός έθνους.

Η κάθε εκκλησία, δεν θέλει να έχει όρια ένα κράτος. Ή ένα έθνος. Γιατί να περιορίζεται σε ένα μόνο έθνος, ακόμη και το μεγαλύτερο και το ισχυρότερο, όταν μπορεί να εξαπλωθεί και σε άλλα.

Μάλιστα, αυτή η κύρια αρχή, της αντ-εθνοποίησης της κάθε εκκλησίας, οδηγεί και στο λογικό, για εμένα, συμπέρασμα πως η εκκλησία δεν ενδιαφέρεται για την ύπαρξη εθνών και κρατών, αφού για την ίδια, κύριος στόχος είναι η εξάπλωσή της σε όλες τις χώρες και τα έθνη.

Για το δε θέμα του Έθνους, οι μεν ‘’δεξιοί’’ είναι υπέρ της ύπαρξής του, τον τονισμό της διαφοροποίησής του από άλλα Έθνη, και τον ορισμό του μέσα στα όρια ενός Κράτους φυλετικού, ομόγλωσσο, ομότροπο και ομόθρησκο.

Οι αριστεριστές από την άλλη, απεναντίας από τους ‘’δεξιούς’’, επιδιώκουν ακριβώς το αντίθετο. Δεν πιστεύουν στην ύπαρξη των Εθνών, υποστηρίζουν κάθε άποψη ή αρχή που καταλύει ή υπερ-πηδάει τον όρο Έθνος, δεν πιστεύουν στα κράτη, δεν πιστεύουν σε καμία πολιτιστική διαφοροποίηση τόσο ισχυρή που να μην επηρεάζεται από την αρχή της κοινή γειτονίας,   θέλουν όλο τον κόσμο ένα γένος-το ανθρώπινο.

Όπως όμως ήδη είδαμε προηγουμένως, η κάθε Εκκλησία, και βεβαίως και η Ελληνική Εκκλησία, σημασία δεν δίνει σε Έθνη, Κράτη και φυλές. Όχι επειδή τα σνομπάρει. Απλά επειδή δεν την επηρεάζουν, δεν την εμποδίζουν, δεν της περιορίζουν. Μάλιστα, αν το καλοσκεφτούμε, η ίδια η ύπαρξη ισχυρών των αρχών  του Έθνους στον κόσμο, δυσκολεύει όλες τις εκκλησίες στο να μπορούν εξίσου αποτελεσματικά να διασπείρονται και να απλώνονται από κράτος σε κράτος.

Την Εκκλησία την συμφέρει να μην υπάρχουν κράτη και έθνη. Για να μπορεί να επιτύχει τον ιερό της (από κάθε πλευρά όπως είδαμε και παραπάνω) σκοπό της, αυτόν την εξάπλωσης σε περισσότερους πιστούς, θα πρέπει να μην τις παρουσιάζονται δυσκολίες πολλών διαφορετικών εθνοτήτων, γλωσσών, κουλτούρων και παραδόσεων.

Από αυτή την άποψη, η Εκκλησία θα μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ξεκάθαρα ωφελημένη από μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, χωρίς σύνορα, εθνικούς διαχωρισμούς, κρατικές διαφοροποιήσεις και ποικίλες διαφοροποιημένες κουλτούρε.

Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγω όταν συλλογίζομαι την Εκκλησία και τη θέση της, ανάμεσα στην αιώνια διαμάχη μεταξύ ‘’δεξιών’’ και ‘’αριστερών’’.

Το εντελώς παράλογο και χωρίς καμία λογική εξήγηση της ‘’επιλογής’’ στρατοπέδων.

Η Εκκλησία που δεν πολυκαίγεται για Έθνη, Κράτη και Εθνικές Ταυτότητες, να υπερασπίζεται από τους ‘’υπέρμαχους του Έθνους, της Εθνικής Ταυτότητας και της Εθνικής διαφοροποίησης’’, και δεν υπερασπίζεται από τους πολέμιους της Εθνικής διαφοροποίησης, της ‘’φυλετικής συνιστώσας’’ στην παράδοση και στη κουλτούρα, τον διαχωρισμό των κρατών.

Είναι πολύ παράλογο.

Και ακριβώς για αυτό το λόγο, θεωρώ και παράλογη την συγκεκριμένη τάση διαφωνίας των δύο αυτών ‘’πλευρών’’ της πολιτικής μας ζωής.