Πέμπτη 14 Απριλίου 2011

Γενιές ηρώων και γενιές ''φλώρων''


Μου ήρθε ένα mail πρόσφατα, από εκείνα που στέλνονται κατά δεκάδες, για να σου φτιάξουν λίγο το κέφι.

Στο mail αυτό, υπήρχε ένας μονόλογος στον οποίο ο ομιλητής-γραφών, προσπαθούσε να βρει τα καλά της οικονομικής κρίσης, στην καθημερινότητά του.
Ατάκες, πλέον γνωστές, όπως για παράδειγμα ‘’λόγω ακρίβειας, έκοψα το τσιγάρα, άρα αισθάνομαι πιο υγιής’’, ή ‘’λόγω ακρίβειας, δεν παίρνω πια το αυτοκίνητο, αλλά πάω με τα πόδια’’, ή ‘’λόγω ανεργίας, στα καφενεία συναναστρέφομαι με άνεργους επιστήμονες και αυξάνω τις γνώσεις μου’’, που μας δημιουργούν ένα ασυναίσθητο χαμόγελο στο πρόσωπο διαβάζοντάς τες.

Το συγκεκριμένο mail, έκλεισε με μια πρόταση, που , πέραν από το ασυναίσθητο χαμόγελο, μου γέννησε έναν πολύ συγκεκριμένο προβληματισμό.

Η πρόταση αυτή, ήταν η εξής:

‘’γουστάρω την κρίση, διότι ενώ οι προηγούμενες γενιές είχανε να λένε για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, για την Κατοχή, για τη Χούντα, το Πολυτεχνείο, η δικιά μας η γενιά, αν δεν είχε την κρίση, θα φαινόμασταν πολύ φλώροι’’.

Χαριτωμένο όντως. Και έξυπνο επίσης.

Αλλά, πόσο τραγικό επίσης είναι για την δική μας γενιά αυτό το υποκατάστατο;

Η προηγούμενη γενιά του Πολυτεχνείου, μια γενιά που, όπως λένε οι περισσότεροι, έφερε αυτή τη κρίση, μιας και οι περισσότεροι από όσους συμμετείχαν ενεργά, ξεπούλησαν τις αρχικές τους ιδέες και ενσωμάτωσαν ενισχύοντας το σημερινό σύστημα διαφθοράς, τουλάχιστον εξεγέρθηκε.
Δεν κρίνω τις ιδέες που τους ώθησαν στην εξέγερση. Άλλοι είναι υπέρ (εγώ ένας από αυτούς), άλλοι είναι κατά. Δεν τις κρίνω. Κρίνω την διάθεσή τους, να διεκδικήσουν δυναμικά τα όσα η δική τους γενιά διεκδίκησε.

Η πιο προηγούμενη, των παππούδων μας, ρακένδυτοι και πάμπτωχοι, έκαναν κάτι το ίδιο. Έβαλαν την αξιοπρέπειά τους πιο πάνω από την πείνα τους, την ανασφάλειά τους για το μέλλον τους και το μέλλον των παιδιών τους, τις άθλιες συνθήκες ζωής, και έτρεξαν με περίσσιο θάρρος και ενθουσιασμό στα βουνά της Πίνδου και στην Αλβανία, για να βροντοφωνάξουν στους ξένους πως μπορεί να τους πάρουν τη ζωή τους, αλλά δεν θα μπορέσουν να τους πάρουν την ελευθερία.

Δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε καταστάσεις, συνθήκες ή κίνητρα, της κάθε γενιάς. Δεν χρειάζεται ούτε καν να συγκρίνουμε εποχές, διασφαλίσεις ή κινδύνους.

Αυτές οι συγκρίσεις είναι για όσους αναζητούν δικαιολογίες για να υπερασπιστούν την αναβλητικότητά τους.

Ξεπερνώντας τις παραπάνω συγκρίσεις, φτάνεις στο σημείο της διάθεσης και επιθυμίας να διεκδικήσει μια γενιά τα δικαιώματά της, τα δικά της και των παιδιών της.

Οι προηγούμενες γενιές, επαναλαμβάνω ακόμη μια φορά, χωρίς να κρίνω τις αξίες και τις αρχές που υπερασπίστηκαν, επέλεξαν να τις υπερασπίσουν δυναμικά, ενεργά και μαχητικά.

Βγήκαν απέναντι στο εκάστοτε ‘’εχθρό’’, και πρόταξαν τα στήθη τους απέναντι στις κάνες των όπλων των ισχυρών τους αντιπάλων.

Αυτό δε, από μόνο του δείχνει και μια τάση υπεράσπιση των αξιών σου, άσχετα αν αυτές κρίνονται από μεταγενέστερους ως ορθές ή λανθασμένες.

Το γεγονός πως έβαλαν ως ασπίδες τα ίδια τους τα κορμιά, δηλώνει και το πόσο αυτοί οι άνθρωποι, αυτές οι γενιές πίστευαν στο χρέος που έχει κάθε ελεύθερος άνθρωπος, να υπερασπίζεται έως τέλους τις αρχές του.

Γράφει λοιπόν στον μονόλογό του, ο χαριτωμένος αποστολέας του mail, πως ‘’πάλι καλά που έχουμε την κρίση, να λέμε και εμείς κάτι, και να μην φανούμε στους επόμενους ως φλώροι’’.

Αυτό που πρέπει να μας προβληματίσει όμως, είναι πως ο χαρακτηρισμός ‘’φλώροι’’ δεν έχει να κάνει με το πόσες δυσκολίες συνάντησες στη ζωή σου, αλλά με το πώς αντέδρασες σε αυτές τις δυσκολίες που συνάντησες στη ζωή σου.

Αν σκύβεις υποτακτικά το κεφάλι, και το μόνο που χρησιμοποιείς ως αντίδραση είναι η…υπομονή σου, τότε σαφώς και θα ονομαστείς ‘’φλώρος’’ από τις επόμενες γενιές, άσχετα με το πόσες δυσκολίες μπόρεσες να ‘’αντέξεις’’.
Αν όμως σηκώσεις ψηλά το κεφάλι, και στηθείς αγέρωχος απέναντι στις δυσκολίες, τότε και μόνο τότε, θα μπορείς να διεκδικήσεις κάποιο εγκώμιο από επόμενες γενιές.

Οι προηγούμενες γενιές, δεν ‘’έχουν να λένε για τη χούντα ή την κατοχή’’.
Αυτό που έχουν να μνημονεύουν είναι ‘’για τον αγώνα που έκαναν ενάντια στη χούντα ή στην κατοχή’’.

Αυτό που ξεχωρίζει τον ‘’φλώρο’’ από τον ‘’ήρωα’’, έγκειται μόνο στο πως αντιδράς στις δυσκολίες.

Και για αυτό, αυτές οι γενιές (οι δύο προηγούμενες), μνημονεύονται.
Για τον αγώνα τους.

Ο φίλος του mail που μονολογεί, θα πρέπει να το γνωρίζει αυτό.
Και θα πρέπει να γνωρίζει, πως η ύπαρξη και μόνο της κρίσης, δεν μας καθιστά ‘’μη φλώρους’’ στα μάτια των επόμενων γενεών.

Η αντίδρασή μας κατά της κρίσης, είναι αυτή που θα μας χαρακτηρίσει στις επόμενες γενιές.

Και όσο αυτή γίνεται με ‘’ωχαδελφίστικες’’ μεθόδους, τόσο θα γινόμαστε άξιοι χαρακτηρισμών όπως αυτόν που ευελπιστεί να αποφύγει ο φίλος του mail.

4 σχόλια:

  1. Συμφωνώ με τα περισσότερα απ'όσα γράφεις, αλλά ένα σημείο με βρίσκει αντίθετη: Δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε καταστάσεις, συνθήκες ή κίνητρα, της κάθε γενιάς. Δεν χρειάζεται ούτε καν να συγκρίνουμε εποχές, διασφαλίσεις ή κινδύνους.

    Κατά την γνώμη μου, πρέπει να συγκρίνουμε καταστάσεις και σίγουρα αξίζει να εξετάζουμε τα κίνητρα κάθε κίνησης ή επανάστασης κ.ο.κ.

    Κατά την διάρκεια τέτοιων συλλογικών "αφυπνίσεων" το πεδίο δεν είναι στατικό - οι απόψεις ακόμη και των ίδιων των συμμετεχόντων σε πορείες, συγκεντρώσεις κ.λπ. αλλάζουν. Ο άνθρωπος δεν παραμένει ανεξάρτητη μονάδα, δεν δρα αυτόνομα, αλλά γίνεται ένα με την μάζα και παρασύρεται από αυτή.

    Και τα κίνητρα σίγουρα μας αφορούν. Ποια ήταν τα κίνητρα της τάδε επανάστασης ή εξέργεσης; Γιατί ο κόσμος αντέδρασε όπως αντέδρασε;

    Γιατί, επί παραδείγματι, οι εκπαιδευτικοί της χώρας κάνουν συγκεντρώσεις μόνο όταν κόβεται κάποιο επίδομα ή μειώνεται ο μισθός κι όχι όταν το Υπουργείο Παιδείας τυπώνει βιβλία χαμηλής ποιότητας γεμάτα αναλήθειες; Αυτό δεν δείχνει κάτι σ'όλους εμας που παρατηρούμε τις κινητοποιήσεις τους; Δεν βιώνω εγώ ως γονέας ότι ο μέσος εκπαιδευτικός είναι άλλος ένας βολεμένος δημόσιος υπάλληλος που νοιάζεται μόνο για την τσέπη του;

    Ένα παράδειγμα έφερα, ανάμεσα στα πολλά που υπάρχουν, απλά για να υπογραμμίσω την ανάγκη για κριτική σκέψη και εξέταση των κινήτρων κάθε πορείας/συγκέντρωσης και άλλων πολιτικών κινήσεων -είτε πρόκειται για τα επεισόδια εκείνου του Δεκέμβρη λόγω του Γρηγορόπουλου, είτε πρόκειται για τα περσινά επεισόδια και τα θύματα που υπήρξαν στην Marfin.

    Τίποτα δεν είναι όπως ακριβώς φαίνεται...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το άρθρο αναγράφει ξεκάθαρα, στην αρχή, πως δεν πρέπει να γίνονται συγκρίσεις διαφορετικών γενεών, εποχών και συνθηκών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Το άρθρο το αναφέρει, δεν το αιτιολογεί όμως και θα ήθελα να μάθω τον λόγο. Βρίσκεις τα όσα έγραψα παραπάνω ανακρίβειες, επί παραδείγματι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Είναι λανθασμένη κάθε σύγκριση μεταξύ διαφορετικών γενεών, διότι πολύ, μα πάρα πολύ απλά, οι συνθήκες που διαμορφώνουν τις συμπεριφορές των γενεών, αλλάζουν και εξελίσσονται συνεχώς, και ως πρακτικές και ως αποτελέσματα

    ΑπάντησηΔιαγραφή